Wat is plantaardige olie en waar gebruik je het voor?
Plantaardige olie is een milde, geurloze, smaakloze, lichtgekleurde bakolie die goed is voor koken, bakken en voor het maken van saladedressings. Elke olie gemaakt van planten, of die nu afkomstig is van zaden, granen, noten of vruchten, wordt beschouwd als een plantaardige olie. Wanneer je een fles plantaardige olie in de schappen ziet staan, betreft het vrijwel altijd sojaolie. Ook wel soybean oil genoemd.
Feiten over plantaardige olie
- Mild van smaak en geurloos
- Zeer geschikt voor bakken, koken en braden
- Meestal 100 procent sojaolie
- Hoog rookpunt
.
Wat zijn vegetable oils?
De term vegetable oils (plantaardige oliën) wordt gewoonlijk gebruikt als een steno voor elke bakolie die afkomstig is van plantaardig materiaal, in tegenstelling tot dierlijke vetten zoals boter en reuzel. Voorbeelden van vegetable oils zijn canolaolie, zonnebloemolie, maïsolie en sojaolie, maar ook oliën gemaakt van vruchten zoals olijven en avocado’s.
Er is echter een bakolie die gewoon ‘plantaardige olie’ heet, en die is bijna altijd gemaakt van pure sojaolie, of soms van een mengsel van soja- en maïsolie. Dit is het product waarnaar we in dit artikel verwijzen, het specifieke product dat geheel of grotendeels uit sojaolie bestaat, in tegenstelling tot de brede categorie van plantaardige oliën.
Vegetable oils worden gemaakt van sojabonen. De reden dat het plantaardige olie wordt genoemd in plaats van sojaolie is vooral een marketingbeslissing, hoewel het fabrikanten ook in staat stelt andere oliën, zoals maïsolie, te mengen met sojaolie zonder de etiketten te hoeven veranderen.
Plantaardige olie is een lichtgekleurde olie, zo smaak- en geurloos mogelijk gemaakt. Ze wordt gemaakt door gedroogde sojabonen te pletten, dan te centrifugeren om de olie van het plantaardige materiaal te scheiden. En daarna te destilleren en te raffineren om zoveel mogelijk onzuiverheden en andere verontreinigingen te verwijderen die de smaak, de kleur en het aroma van de sojaolie kan beïnvloeden. Het resultaat is dus een olie die uiterst neutraal en dus zeer veelzijdig is. Vegetable oils zijn even goed voor het maken van saladedressings en dips als voor koken, bakken en braden.
Koken met soybean oil
Een van de grote voordelen van plantaardige olie is het relatief hoge rookpunt (230 °C, wat betekent dat het goed is voor kookmethodes met hoge temperaturen. Zoals sauteren en frituren. Aangezien het meeste frituren gebeurt bij ongeveer 190 °C, betekent dit dat plantaardige olie bestand is tegen de typische frituurtemperaturen zonder te roken of een bittere, verbrande smaak aan het voedsel te geven. En omdat het goedkoop is, is het niet duur om een partij zelfgemaakte friet te maken.
Door zijn neutrale smaak geeft plantaardige olie geen bijzondere smaak aan saladedressings, dipsauzen, mayonaise en dergelijke. Maar je wilt niet altijd dat de smaak van de olie overheerst, dus als je een neutrale olie wilt, is plantaardige olie een goede keuze. Het is ook een prima keuze voor het bakken, omdat je de soybean oil niet per se wilt proeven in gebak, broden of muffins.
Hoe smaakt plantaardige olie?
Plantaardige olie is gemaakt om een heel milde smaak te hebben, bijna niet bestaand als je het gebruikt in een recept of om mee te koken of te bakken. Als je de olie proeft, zou je kunnen denken dat deze een licht zoete smaak heeft, misschien een beetje vergelijkbaar met de smaak van tofu.
Vervanging van plantaardige olie
Als een recept vraagt om gewone plantaardige olie, geeft het hoogstwaarschijnlijk aan dat je elke plantaardige bakolie moet gebruiken, zoals canola-, maïs-, pinda-, zonnebloem-, saffloer- of sojaolie. Dus als je geen olie kunt vinden waarop specifiek ‘plantaardige olie’ staat of sojaolie, dan is elk van de bovenstaande bakoliën prima geschikt.
In het algemeen is de beste vervanging voor vegetable oils qua smaak, aroma en rookpunt een geraffineerde plantaardige olie op hoge temperatuur. Je komt dan vrijwel altijd uit op soybean oil. Minder vergelijkbare oliën zijn olijfolie, kokosolie, avocado-olie en oliën op basis van noten, zoals walnoot- of hazelnootolie. Echter over het algemeen hebben we het eigenlijk altijd voer soybean oil, oftewel sojaolie.
Vegetable oils kopen en bewaren
Vegetable oils kan je naast de andere bakoliën vinden bij kruideniers, supermarkten en speciaalzaken. Je bewaart de fles op een koele plaats, uit de buurt van licht en warmte. En met de dop goed gesloten om oxidatie te voorkomen. Als het goed wordt bewaard, blijft het ongeveer 6 maanden vers. Bij bakolie moet je altijd letten op de versheid. Naarmate de fles geopend is en ouder wordt, kan er een verandering in smaak en aroma veroorzaakt worden door warmte, licht en zuurstof.
Als de olie een onaangename geur of smaak heeft, is deze waarschijnlijk te oud geworden en is het aan te raden de fles weg te gooien. Merk op dat oudere oliën je niet ziek kunnen maken, het smaakt en ruikt alleen minder goed, waardoor alles wat je maakt ook zo zal smaken. Zorg er dus voor dat je een aangebroken fles altijd goed afsluit en op een donkere plek bewaard (niet langer dan 6 maanden).
